Czynności notarialne

Notariusz – w przeciwieństwie do przedstawicieli innych wolnych zawodów prawniczych świadczących swoim klientom usługi prawne – działa na rzecz nie tylko określonego podmiotu, ale musi równoważyć interesy wszystkich stron czynności notarialnej. Dlatego przy dokonywaniu czynności notarialnej notariusz powinien czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i interesów stron oraz innych osób, dla których czynność notarialna może spowodować skutki prawne. Notariusz jest zobowiązany udzielać stronom wyjaśnień dotyczących dokonywanych czynności, zaś akty i dokumenty powinny być sporządzane w sposób zrozumiały i przejrzysty. Notariuszowi nie wolno dokonywać czynności notarialnej, jeżeli poweźmie wątpliwość, czy strona czynności notarialnej ma zdolność do swobodnego powzięcia decyzji i wyrażenia woli.

Jakich czynności dokonuje notariusz?

Zgodnie z ustawą Prawo o notariacie notariusz dokonuje następujących czynności:

• sporządza akty notarialne, w tym także oświadczenia o poddaniu się egzekucji będące tytułami egzekucyjnymi oraz protokoły dziedziczenia;
• sporządza akty poświadczenia dziedziczenia;
• podejmuje czynności dotyczące europejskiego poświadczenia spadkowego;
• podejmuje czynności związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej;
• sporządza poświadczenia notarialne;
• spisuje protokoły;
• sporządza protesty weksli i czeków;
• przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
• sporządza wypisy, odpisy i wyciągi aktów notarialnych;
• sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów;
• składa wnioski o wpis w księdze wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w księdze wieczystej;
• sporządza inne czynności wynikające z odrębnych uregulowań, w tym także testamentu notarialnego. 

Akt notarialny to dokument potwierdzający, że dana osoba wykonała określoną czynność prawną. Prawo precyzyjnie określa, kiedy akt notarialny jest niezbędny, ale może on być sporządzony na życzenie stron czynności.

W jakich sytuacjach notariusz odmówi dokonania czynności?

Notariusz odmówi dokonania czynności notarialnej sprzecznej z prawem. Notariuszowi nie wolno dokonywać czynności notarialnej, jeżeli poweźmie wątpliwość, czy strona czynności notarialnej ma zdolność do czynności prawnych.